Teknoloji ve İnovasyon Merkezi Olarak Yükselen Lizbon’un Gayrimenkul Yatırımı için Potansiyeli Artıyor

2008 Küresel Ekonomik Krizi ve Avro Bölgesi Borç Krizi’nin ardından yükselen işsizlik ve eğitimli kalifiye çalışanların mevcut istihdam olanaklarını aşması, Portekiz’de bir girişimcilik hareketinin başlamasına vesile oldu. Başbakan Antonio Costa hükümetinin 2015 yılında iktidara geçmesi ile devletin yenilikçi girişimlere desteği arttı. Yakın zamanda devletin de desteği ile kurulan Startup Portekiz ülke içinde girişimciliğin tetiklenmesi için planlamalara başladı. Avrupa geneline kıyasla uygun maliyetli yaşam koşulları ve iş gücü sağlayan Lizbon son yıllarda teknoloji ve bilişim alanlarında çekici bir merkeze dönüştü. Bu gelişmeler için Lizbon, halihazırda genç ve yenilikçi nüfusa uygun ortam sağlayan bir şehir sunuyordu. Böylece şehir, devletin önünü açtığı StartUp ve Teknoloji Vizeleri ve düşük vergilendirme politikaları ile ülke dışından da teknoloji sektöründen pek çok şirket ve çalışan için çekici hale geldi. Lizbon’un hızla gelişen teknoloji ve inovasyon ekosistemi şehri mekansal ve demografik olarak değiştirerek gayrimenkul yatırımcıları için kaçırılmaz bir fırsat haline getiriyor.

Lizbon: Yükselen bir Teknoloji Merkezi

Lizbon son yıllar içinde Londra, Berlin, Paris ve Kopenhag gibi Avrupa’nın en büyük girişimcilik merkezlerinden biri oldu. Portekiz devleti ve özel şirketlerin iş birliği ile kurulan Beato Yaratıcı Merkez (Hub Criativo do Beato) projesi teknoloji ve inovasyon endüstrileri için 35, 000 m²lik bir çalışma ortamı sağlıyor. Google’ın Lizbon’unun Oeiras bölgesinde kurduğu inovasyon merkezi, 2018 yazından bu yana teknoloji alanında yüzlerce pozisyon açmış durumda. 2014 ve 2016 yılları arasında 700’ün üzerinde ileri teknoloji şirketinin kurulduğu şehir, 2017 yılında kurulan 800 civarında yeni girişimcilik şirketi ile teknoloji alanındaki büyümesinde yüksek bir ivme kazandı. Avrupa Komisyonunun teşebbüsü ile kurulan Startup Avrupa’nın Avrupa’daki girişimcilik merkezlerine dair raporuna göre; halen gelişim aşamasındaki Lizbon teknoloji endüstrisi, şehirdeki bütün şirketlerin % 47sini oluşturuyor. Avrupa’nın en büyük teknoloji etkinliği olan Web Summit (İnternet Zirvesi) 2016-2026 yılları boyunca Lizbon’da düzenleniyor. Etkinlik geçen yıllarda yüz bine yakın ziyaretçinin ilgisini çekti. Lizbon’un yükselen teknoloji endüstrisi şehirdeki eski bina ve yerleşkeleri bilişim teknolojileri için çalışma alanlarına dönüşmeye zorlar hale geldi. Her gün sayıları artan bu şirket ve yaratıcılık atölyeleri beraberlerinde teknoloji ve bilişim alanında çalışan çok sayıda insanın ülke içinden ve dışından şehre göç etmesine sebep oluyor. Bu sıcak mekansal değişim ve insan hareketi Lizbon’un gayrimenkul piyasasını hızla etkilemeye başlayarak yatırımcılar için kaçırılmaması gereken bir fırsat sunuyor.

Lizbon’un Gelişmekte Olan Gayrimenkul Piyasasına Teknoloji Piyasasının Muhtemel Etkisi

2010-2012 yıllarında Portekiz’in geçirdiği ekonomik kriz gayrimenkul fiyatlarını şiddetle düşürmüş, tavan fiyatlarda %20 ile %30 civarında ve taban fiyatlarda ise %50’ye varan bir azalmaya sebep olmuştu. Portekiz hükümetinin 2011 yılında aldığı 78 milyarlık kurtarma paketine takiben gayrimenkul piyasası tekrar canlandı. Devletin 350,000 € üzeri gayrimenkul yatırımlarına Golden Visa imkanı sağlaması bu gelişmede önemli bir rol oynadı. Bu gelişmeleri takip eden kira reformları ile Portekiz’de gayrimenkul yatırımcılığı daha da cazip bir hale geldi. Lizbon’un gayrimenkul piyasası son yıllar içinde kriz öncesi fiyatlarını dahi aşarak kendini toparladı. Üst sınıf bir yerleşke olan Principe Real’de 2010 yılında 5,000 € olan metrekarelik fiyat ikiye katlanarak 10,000 €’ya ulaştı. Büyümekte olan Lizbon teknoloji sektörü gayrimenkul fiyatlarında henüz büyük bir değişiklik yaratmış değil. Özellikle son yıllardaki teknoloji ve bilişim çalışma sahalarına dönüştürülen şehrin bölgelerinde gayrimenkul fiyatlarının çok daha hızla yükseleceği ön görülüyor.